ORIENTACJA NA WÓDZIE I W TERENIE PRZESZKODY NA SZLAKU
Każdy turysta kajakowiec przed wyruszeniem na wędrówkę winien zebrać jak najwięcej wiadomości nie tylko o szlaku, którym zamierza płynąć, ale również o regionie, w jakim ten szlak wodny się znajduje.
Interesować nas powinno ukształtowanie powierzchni tego regionu, stosunki hydrograficzne (jeziora, rzeki, rzeczki, kanały, ich wzajemne połączenia i usytuowanie w stosunku do wybranego przez nas na wędrówkę szlaku wodnego), szata roślinna i świat zwierzęcy — rezerwaty i pomniki przyrody, ich położenie i możliwości ewentualnego zwiedzenia. Interesować nas będą również miejscowości historyczne, zabytki architektury, miejsca pamięci narodowej, przemiany, jakie dokonały się w okresie Polski.
Większość tych informacji uzyskamy studiując literaturę turystyczno-krajoznawczą. Dlatego wskazane jest wcześniejsze zaplanowanie wędrówki, aby mieć czas na uzyskanie tych wiadomości. Poza przewodnikami i informatorami dużo cennych danych uzyskamy studiując mapy. terenu, na którym mamy spędzić naszą wędrówkę. Wystarczą do tego celu w zupełności mapy turystyczne, dostępne w handlu. („Pojezierze Suwalsko-Augustowskie”, „Wielkie Jeziora Mazurskie”, „Pobrzeże Bałtyku” i inne). Z bardziej szczegółowymi mapami można się zapoznać w bibliotekach posiadających dział map, spełniając oczywiście warunki stawiane korzystającym z nich. Turysta kajakowiec musi posiadać wiele umiejętności nie tylko wodniackich. Jest przecież w pewnym sensie romantycznym traperem i czuje się pewnie zarówno na wodzie, jak i na lądzie. W związku z tym powinien posiadać podstawowe wiadomości i umiejętności z zakresu terenoznawstwa, a więc prawidłowo ocenić odległość, określić strony świata bez pomocy kompasu, bez zegarka określić czas, wykonać prosty szkic terenowy. Ponadto znać i stosować przepisy z zakresu ochrony przyrody i przepisy obowiązujące wędkarzy. Spędzając większą część dnia na wodzie, turysta kajakowiec musi czuć się na niej bezpiecznie i pewnie. Spełnienie obu tych warunków wymaga umiejętności „czytania wody” tj. wyciągania właściwych wniosków z obserwacji powierzchni wody i brzegów.
W tym celu niezbędne jest przyswojenie sobie następujących pojęć:
Koryto rzeki — przestrzeń zawarta między jej brzegami.
Lustro wody — mianem tym określa się powierzchnię wody w rzece lub jeziorze.
Znaki wskazujące nurt i specjalne na nim przeszkody
1. Baken pływający na wodzie (pława; rys. 1—2)
a. strona prawa — czerwona,- w nocy rytmiczne światło czerwone
b. strona lewa — czarna; w nocy rytmiczne zielone światło
2. Tyki lub wiechy (umieszczone na przemiałach; rys 1—2)
a. strona prawa — czerwono-biała lub nieokorowana z wiechą
b. strona lewa — czarno-biała lub okorowana bez wiechy
3. Tarcza brzegowa
a. strona lewa — biała kwadratowa tablica czarno obramowana z jednym narożnikiem ku dołowi; w nocy zielone światło rytmiczne o nieparzystej liczbie błysków lub stałe oświetlenie białe (rys. 3a)
b. strona prawa — biała kwadratowa tablica czerwono obramowana, umocowana poziomo; w nocy czerwone światło rytmiczne o parzystej liczbie błysków lub stałe oświetlenie białe (rys. 3b)
4. Krzyż brzegowy
a. strona prawa – żółty krzyż osadzony na słupie, jednym ramieniem ku dołowi — oznacza przejście z prawego na lewy brzeg; w nocy — tablica oznaczona żółtym światłem rytmicznym, o parzystej liczbie błysków, lub oświetlona białym światłem (rys. 4a)
b. strona lewa. — żółta tablica brzegowa w kształcie krzyża, osadzona na słupie dwoma ramionami ku dołowi — oznacza przejście szlaku żeglownego z lewego brzegu na prawy; w nocy — tablica oznaczona żółtym światłem rytmicznym, o nieparzystej liczbie błysków, lub oświetlona białym światłem (rys. 4b)
5. Rozgałęzienie szlaku żeglownego
a) czerwony w czarne poziome pasy baken pływający (pława) w kształcie kuli; w nocy baken oznaczony białym światłem migawkowym (rys. 5a)
b) czerwono-czarna tablica brzegowa w kształcie dwóch trójkątów równoramiennych, osadzonych na słupie wierzchołkami ku sobie; w nocy — tablica oznaczona białym światłem migawkowym lub oświetlona białym światłem (rys 5b)